Najsłynniejsze filmy o mafii to dzieła z najwyższej półki, które zna każdy widz. Wśród nich znajdują się takie tytuły, jak „Ojciec chrzestny”, „Człowiek z blizną”, „Chłopcy z ferajny” czy „Pulp Fiction”. Spośród wszystkich genialnych filmów gangsterskich trudno wybrać tylko 10 najlepszych. Zadaliśmy sobie jednak ten trud. Poniżej prezentujemy subiektywne zestawienie TOP 10 filmów o mafii.
Filmy o mafii – historia kina gangsterskiego
Film gangsterski to jeden z najbardziej skodyfikowanych gatunków filmowych. Posiada bardzo charakterystyczną ikonografię, określoną strukturę oraz stały zestaw typowych motywów i postaci. Jego narodziny i rozkwit przypadły na lata 30. XX wieku. Później zostało wyparte przez skupione na detektywach, a nie przestępcach, kino noir.
Złote lata kina gangsterskiego
Swój renesans gatunek przeżywał latach 70. i 80. XX wieku. Przez swoje autorskie style zaczęli przepuszczać go wtedy artyści, tacy jak Martin Scorsese, Francis Ford Coppola, Sergio Leone czy Brian de Palma. Ich filmy o mafii dysponowały niemal stałą obsadą aktorską. Prawie w każdym filmie gangsterskim z tamtych lat musiał zagrać Al Pacino, Robert de Niro albo Joe Pesci. W niektórych produkcjach pojawiali się w komplecie.
Rewolucja o twarzy Umy Thurman
Lata 90. XX wieku przyniosły zmianę warty wśród czołowych twórców kina gangsterskiego. Zmieniło się też oblicze mafijnych opowieści. Gatunek zrewolucjonizował bezczelny kinofil bez szkoły. Quentin Tarantino swoimi filmami „Wściekłe psy” czy „Pulp Fiction” złamał wszystkie zasady kina gatunkowego, jednocześnie składając mu hołd. Niewiele później brytyjską wersję współczesnego kina gangsterskiego zaprezentował Guy Ritchie.
Nie tylko Włosi, czyli współczesne filmy o mafii
Późniejsze lata przyniosły wysyp naśladowców stylu Tarantino. W głównym nurcie pojawiało się coraz więcej filmów o gangach o rodowodzie innym niż włoski. Modna wśród amerykańskich filmowców stała się m.in. Yakuza. Swoje dzieła nadal realizowali też weterani gatunku, którzy do dziś w swoich filmach o mafii najchętniej wracają do tematów sprzed kilku dekad. Idealnym podsumowaniem takiego podejścia jest „Irlandczyk”, prawdziwa saga amerykańskiej mafii, w której Martin Scorsese obsadził słynne trio w składzie Pacino, De Niro i Pesci.
TOP 10 filmów o mafii
Poniżej znajdziesz zestawienie absolutnych klasyków kina gangsterskiego. Jeśli zaczynasz swoją przygodę z filmami o mafii, koniecznie zacznij od produkcji z tej listy.
„Ojciec chrzestny” (1972)
Film Francisa Forda Coppoli uznawany przez wielu kinomanów za największe arcydzieło w dziejach kina. Przedstawia historię rodziny włoskich imigrantów, którzy osiągnęli pozycję jednego z najsilniejszych mafijnych rodów w Nowym Jorku. Kiedy rywale z przestępczego światka zaczynają atakować familię Corleone, Michael musi podjąć decyzję, czy chce pójść w ślady ojca czy podążać własną ścieżką.
W tej fenomenalnej ekranizacji powieści Maria Puzo główne role zagrali Marlon Brando, Al Pacino, Robert Duvall i James Caan.
„Człowiek z blizną” (1983)
Al Pacino po raz drugi. Tym razem w roli bezwzględnego imigranta z Kuby, który pnie się po szczeblach przestępczej kariery, budując swoje imperium narkotykowe. „Scarface” to absolutnie kultowe dzieło Briana de Palmy, które pod każdym względem prześciga swój pierwowzór z 1932 roku. Kreowany przez Pacino Tony Montana zapisał się w historii kina jako jedna z najwybitniejszych postaci wszech czasów. Na ekranie towarzyszyli mu m.in. Michelle Pfeiffer, Robert Loggia i Steven Bauer.
„Pulp Fiction” (1994)
Wielkie odkrycie festiwalu w Cannes, które przyniosło Quentinowi Tarantinowi sławę i nieśmiertelność. Patchworkową fabułę „Pulp Fiction” trudno streścić w kilku zdaniach. Za opis niech więc wystarczy to, że jest to jeden z najważniejszych filmów w dziejach kina, zrodzony z absolutnej miłości do X muzy. W rolach głównych występują John Travolta, Uma Thurman, Samuel L. Jackson, Bruce Willis, Tim Roth, Amanda Plummer, Harvey Keitel i Ving Rhames.
„Wściekłe psy” (1990)
Zanim „Pulp Fiction” wprowadziło amerykańskie kino niezależne na salony i zrewolucjonizowało myślenie o filmowej przemocy, Quentin Tarantino zadebiutował filmem „Wściekłe psy”. Ten wielokrotnie naśladowany obraz opowiada o grupie gangsterów o kolorowych pseudonimach, którzy próbują poradzić sobie z konsekwencjami nieudanego napadu. W obsadzie „Reservoir Dogs” znaleźli się Harvey Keitel, Michael Madsen, Tim Roth, Steve Buscemi, Edward Bunker, Chris Penn, Lawrence Tierney i sam Quentin Tarantino.
„Nietykalni” (1987)
Kolejne dzieło Briana De Palmy na naszej liście to „Nietykalni”. Jego akcja toczy się w latach 30. XX wieku. Prohibicja przyczynia się do wzrostu przestępczości na ulicach Chicago. Agent Eliot Ness, który jest nowym stróżem prawa w mieście, wypowiada wojnę Alowi Capone i jego mafii. W walce z gangsterami wspiera go specjalny oddział FBI o nazwie Nietykalni.
W filmie występują Kevin Costner, Sean Connery, Charles Martin Smith, Andy Garcia oraz Robert de Niro w roli Ala Capone.
„Chłopcy z ferajny” (1990)
Najsłynniejszy film gangsterski Martina Scorsese. Jego fabuła skupia się na dwóch młodych chłopakach, którzy trafiają pod skrzydła mafijnego bossa, Jamesa „Jimmy’ego” Conwaya. Obaj są zafascynowani swoim mentorem. Pod jego okiem uczą się zasad panujących w gangsterskim świecie.
W roli Conwaya wystąpił Robert de Niro. Jego podopiecznych, Tommy’ego DeVito i Henry’ego Hilla, zagrali Joe Pesci i Ray Liotta.
„Donnie Brasco” (1997)
Al Pacino po raz trzeci. W filmie „Donnie Brasco” wcielił się w gangstera, Benjamina „Lewusa” Ruggiero, który zaprzyjaźnia się z młodym paserem biżuterii. Wciąga go do przestępczego świata, nie mając pojęcia, że Donnie Brasco (Johnny Depp) to tak naprawdę agent FBI. Tymczasem nowy przyjaciel „Lewusa” zaczyna coraz bardziej zastanawiać się nad sensem swojej misji, nie wiedząc sam, po czyjej stronie tak naprawdę stoi.
Film w reżyserii Mike’a Newella to historia oparta na faktach.
„Bonnie i Clyde” (1967)
Duet przestępców, wokół którego urosła romantyczna legenda, żył i okradał banki w latach 30. XX wieku. Bonnie Parker i Clyde Barrow doczekali się licznych ekranizacji swojej historii, a także książek, seriali, a nawet piosenek na swoją cześć. Najsłynniejszym filmem przedstawiającym ich losy jest produkcja wyreżyserowana przez Arthura Penna w 1967 roku. W parę kochanków przemierzających USA z bronią w ręku wcielili się Faye Dunaway i Warren Beatty.
„Dawno temu w Ameryce” (1984)
Sergio Leone nakręcił wiele klasyków kina, „Dawno temu w Ameryce” należy zaś do ich ścisłej czołówki. Przyglądamy się tu dziejom nowojorskiej mafii z czasów prohibicji, jednocześnie śledząc historię miłości, przyjaźni i zdrady. W rolach głównych wystąpili Robert de Niro, James Woods, Joe Pesci, Elizabeth McGovern i Treat Williams. W filmie zagrała też młodziutka Jennifer Connelly.
„Kasyno” (1995)
Kolejny gangsterski film Marina Scorsese, w którym głównych bohaterów zagrali Robert de Niro i Joe Pesci. Na ekranie towarzyszyli im także Sharon Stone i James Woods.
„Kasyno” to opowieść o Samie Rothsteinie, Żydzie z Chicago, który zostaje ściągnięty przez mafię do Las Vegas. Jako profesjonalny gracz i znawca hazardu ma przejąć kontrolę nad kilkoma kasynami. Do pomocy zatrudnia swojego najlepszego przyjaciela, który uwielbia zabijać i z przyjemnością wykonuje dla Sama brudną robotę. Sprawy komplikują się, kiedy Sam zakochuje się w luksusowej prostytutce…
Jeśli lubisz kino gangsterskie, z pewnością spodobają ci się także inne słynne filmy o mafii. Wśród najważniejszych tytułów, które nie zmieściły się na naszej liście, znajdziesz produkcje, takie jak „American Gangster”, „Przekręt”, „Porachunki”, „Prawo Bronxu”, „Irlandczyk”, „Droga do zatracenia”, „Gangi Nowego Jorku”, „Wrogowie publiczni”, „Życie Carlita” czy „Ścieżka strachu”.