Scenograf – twórca filmowych światów. Na czym polega praca w tym zawodzie?

Scenograf filmowy to osoba, która potrafi przeistoczyć pustą halę filmową w fantastyczne światy. Jest jedną z najważniejszych osób na planie filmowym, której praca ma ogromne znaczenie nawet wtedy, gdy pozornie jej nie widać. Poznaj szczegóły pracy scenografa.
scenograf

Scenograf to zawód, którego korzenie są ściśle związane z teatrem. Pierwsi scenografowie teatralni tworzyli już swoje projekty w V wieku p.n.e. W niniejszym artykule nie będziemy jednak zajmować się oprawą plastyczną antycznych spektakli. Skupimy się wyłącznie na scenografii filmowej. Czytaj dalej!

Czym zajmuje się scenograf?

Scenograf w filmie jest odpowiedzialny za całą oprawę plastyczną produkcji. Swoje projekty przygotowuje i realizuje w ścisłej współpracy z reżyserem i producentem, jednak to on musi wiedzieć, jak przenieść wizję pozostałych filmowców na plan. I to jeszcze tak, by nie kosztowała zbyt wiele i dobrze prezentowała się przed kamerą. Scenograf ściśle współpracuje ze specjalistami od kostiumów i charakteryzacji, a także z pracownikami pionu operatorskiego, z którymi konsultuje m.in. kąt widzenia kamery czy oświetlenie.

Obowiązki scenografa

Zakres obowiązków scenografa jest zależny od charakteru projektu. W przypadku współczesnych telenowel, jego praca ogranicza się do dostosowania pomieszczeń do charakteru postaci i wyposażenia ich we wszystkie elementy i rekwizyty, które aktor będzie wykorzystywał w danej scenie. Czasem trzeba coś zabrudzić, czasem zrobić bałagan, jednak wszystko odbywa się w ramach dekoracji przygotowanych na halach. W filmach i serialach premium wykorzystuje się zwykle prawdziwe lokacje – mieszkania, kościoły, muzea i plenery. Do zadań pracowników pionu scenograficznego należy znalezienie ich, a po otrzymaniu akceptacji reżysera i operatora, odpowiednie przygotowanie ich do zdjęć.

Do jakich produkcji niezbędny jest scenograf?

Do najtrudniejszych należą produkcje historyczne, kostiumowe, fantasy i science fiction. W dwóch pierwszych przypadkach na podstawie książek, podań, zdjęć lub malarstwa z epoki należy odtworzyć realia sprzed kilkudziesięciu, lub nawet kilku tysięcy lat. Jeśli zaś chodzi o fantastykę, scenograf buduje cały świat otaczający bohaterów. W XXI wieku wiele elementów projektuje się w ramach CGI, jednak bez dobrej scenografii trudno uwierzyć w krainę przedstawioną na ekranie. Dlatego też twórcy sci-fi, początkowo zachłyśnięci CGI, coraz częściej odchodzą od green screenu na rzecz tradycyjnego kreowania przestrzeni filmowej.

Sprawdź!
Operator filmowy – artysta za kamerą. Na czym polega najbardziej filmowy ze wszystkich zawodów?

Kto pracuje w pionie scenograficznym?

Niezależnie od wielkości przedsięwzięcia, scenograf zarządza wieloosobowym zespołem. Nawet w przypadku współczesnego dramatu, niezbędny będzie drugi scenograf, rekwizytor, dekorator wnętrz, asystenci, dyżurni planu i tzw. location scout, czyli osoba odpowiedzialna za poszukiwanie lokacji. Przy bardziej skomplikowanych projektach nie może zabraknąć kierownika budowy dekoracji z całą ekipą malarzy, konstruktorów, stolarzy i specjalistów od patynowania. Często trzeba też zaangażować specjalistę od praktycznych efektów specjalnych i pirotechnika. Każda z tych osób wchodzi do ekipy z zastępem swoich asystentów. Dlatego też pion scenograficzny należy do najbardziej rozbudowanych ze wszystkich pionów na planie zdjęciowym.

Scenografia jako kierunek studiów – jaką uczelnię wybrać?

Scenografię studiuję się zwykle na uczelniach artystycznych. Wydział Scenografii funkcjonuje na Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, Wrocławiu, Poznaniu i Krakowie. Elementy scenografii są też wykładane w innych polskich szkołach artystycznych i na prywatnych uczelniach.

Cechy dobrego scenografa

W pracy scenografa najważniejsze są kreatywność i wyobraźnia przestrzenna, a także zdolności plastyczne, wiedza z zakresu kolorystyki, architektury i historii. Ważna jest także… umiejętność oszukiwania widza. To, że komnata bohaterki jest wypełniona szczerozłotymi dekoracjami i diamentowym żyrandolem, nie oznacza, że na planie należy wykorzystywać złoto i diamenty. Dobry scenograf wie, jakie materiały potrafią „zagrać” ich droższe odpowiedniki. Potrafi zbudować też makietę mierzącą kilka metrów kwadratowych, która w kamerze wygląda jak prawdziwe miasto.

Jak znaleźć pracę w zawodzie?

By zostać uznanym scenografem, należy przejść długą drogę. Na etapie studiów warto pozostawać w kontakcie ze studentami szkół filmowych, którzy chętnie zapraszają do współpracy znajomych z ASP, gdy tworzą swoje etiudy filmowe. To doskonałe miejsce na zdobycie niezbędnego doświadczenia. Zazwyczaj nie wiąże się to z żadnym wynagrodzeniem, jednak plany studenckie to jedyne miejsce, gdzie można samodzielnie stworzyć całą scenografię, nie mając żadnego doświadczenia w zawodzie.

Sprawdź!
Statysta na planie filmowym – na czym polega ten zawód? Ile można zarobić?

Jednocześnie warto zgłaszać się do pomocy przy profesjonalnych produkcjach. Początkujący scenograf może liczyć na stanowisko asystenckie lub bycie location scoutem, jeśli jednak sprawdzi się w tych zawodach, będzie dalej piąć się po szczeblach kariery aż do szefa pionu scenograficznego.

Ile zarabia scenograf?

Zarobki w zawodzie scenografa są uzależnione od jego doświadczenia i skali projektu. Znacznie mniej zarobi początkujący artysta, który pracuje na planie kameralnego dramatu, znacznie więcej – uznany scenograf, który przygotowuje duże widowisko fantasy lub film historyczny. Scenografowie filmowi w Polsce zarabiają przeciętnie kilkadziesiąt tysięcy złotych za cały projekt filmowy.

Wiesz już, kim jest scenograf i czym się zajmuje. Jest to zawód wymagający kreatywności i pasji. Jest to osoba niezbędna na planie filmowym. Należy jednak pamiętać, że droga do zostania uznanym twórcą przestrzeni filmowej jest trudna i bardzo często – długa.

Może Cię także zainteresować:
Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Może Cię także zainteresować:
kostiumograf
Czytaj więcej

Kostiumograf – zawód dla znawców mody i historii

Kostiumograf to jeden z najważniejszych zawodów filmowych, szczególnie jeśli chodzi o kino historyczne, fantasy i science fiction. Na czym dokładnie polega ta praca? Jak wyglądają zarobki? Czy należy mieć kierunkowe wykształcenie? Sprawdź!
producent filmowy
Czytaj więcej

Producent filmowy – przedsiębiorca, wizjoner czy zmora artysty?

Producent filmowy to zawód wymagający olbrzymich kompetencji z wielu dziedzin i dostarczający sporo stresu. Jednocześnie jednak jest to profesja bardzo satysfakcjonująca i przynosząca spore profity. Czy warto zatem iść tą drogą? Przeczytaj poniższy artykuł.