To, co wydarzyło się w nocy z 25 na 26 kwietnia 1986 roku w Czarnobylu, do dziś pobudza wyobraźnię filmowców. Jedni koncentrują się na samej katastrofie, drudzy na tym, co po latach dzieje się w rejonie Czarnobylskiej Elektrowni Jądrowej. Znajdziesz też sporo ciekawych produkcji, w których skupiono się na dotkniętych katastrofą ludziach i ich losach. Interesuje cię ta tematyka? Sprawdź polecane filmy o Czarnobylu.

Fabularne filmy o Czarnobylu

Bez wątpienia jedną z większych katastrof ostatnich dekad był Czarnobyl. Film w mistrzowski sposób może ukazać ten wątek w różnych aspektach. Oto najciekawsze produkcje z ostatnich 30 lat.

„Czarnobyl. Reaktor strachu” (2015) 

„Czarnobyl. Reaktor strachu” nie zalicza się do typowych filmów o Czarnobylu, jednak skutecznie wykorzystuje atmosferę grozy, z jaką kojarzone jest to miejsce. Bradley Parker swój horror postanowił osadzić w scenerii miasta-widma. I to właśnie ta scenografia jest największym atutem filmu. Sama akcja jest typowa dla gatunku. Mamy sześciu młodych ludzi, którzy szukają przygód, i wymarłe miasto, w którym najwyraźniej nie wszyscy zginęli… 

„Raspad” (1990) 

Mikhail Belikov w swym filmie o wybuchu w Czarnobylu przedstawił katastrofę z punktu widzenia dziennikarza. „Raspad” to film o zwykłym pracowniku radzieckich mediów, którego życie upływa na pracy i zmaganiu się z rodzinnymi problemami. Tę codzienność przerywa katastrofa, której skutki władze starają się za wszelką cenę ukryć. Niestety, konsekwencje awarii są tak duże, że nawet najlepsza propaganda nie jest w stanie uspokoić ludzi. 

„Odpady nuklearne” (2012) 

Nie wszystkie filmy o Czarnobylu są rozległymi produkcjami. Ten ukraiński film krótkometrażowy opowiada o losach dwóch zwykłych osób – pracowników z Czarnobyla. Ona pracuje w pralni, on jeździ ciężarówką, którą z czarnobylskiej elektrowni wywożone są radioaktywne odpady. Ich życie to przede wszystkim praca i wykonywanie tych samych zajęć każdego dnia. Jak wpłynie na ich losy awaria? O tym opowiada produkcja Mirosława Słaboszpyckiego.

„Znieważona ziemia” (2011) 

Istnieją takie filmy o Czarnobylu, którym warto poświęcić czas. To jeden z nich. Zaczyna się w dość sielankowy sposób. Jest wiosna, mieszkańcy Prypeci szykują się do uroczystych obchodów pierwszomajowych, a Ania i Piotr biorą ślub. Aleksy sadzi z synem drzewo, a miejscowy leśniczy kontroluje swój skrawek lasu. Wszystko to dzieje się tuż przed katastrofą, która zmieni życie wszystkich tych osób. Po 10 latach wrócą oni na rodzinną „znieważoną ziemię”, choć w różnych celach i rolach.

„W sobotę” (2011) 

Jak w ciekawy przedstawić wybuch elektrowni w Czarnobylu? Film „W sobotę” pokazuje tragiczne wydarzenia z 26 kwietnia 1986 w nieco surrealistyczny, a jednocześnie przerażający sposób. Co wydarzyło się w wolną sobotę, gdy wszyscy cieszyli się zasłużonym odpoczynkiem? Jak partyjne władze zareagowały na wieść, że bezawaryjny reaktor właśnie stał się zagrożeniem – nie tylko dla najbliższej okolicy, ale i sąsiednich państw? Odpowiedzi na te pytania znajdziesz w filmie Aleksandra Mindadze. 

Współczesne filmy o Czarnobylu

Dokumentalne filmy o Czarnobylu również robią wrażenie. Większość z nich stara się odpowiedzieć na pytanie, co po wielu latach dzieje się w skażonej strefie. Czy na obszary dotknięte katastrofą wróciło życie? Raz po raz wybierają się tam ekipy filmowe, które – często w towarzystwie naukowców – starają się dowiedzieć, jakie skutki pociągnęła za sobą awaria reaktora w Czarnobylu. 

„Dzwony Czarnobyla. 10 lat później” 

Jeden z ciekawszych filmów o Czarnobylu powstał zaledwie 10 lat po katastrofie. „Dzwony Czarnobyla. 10 lat później” to dobra propozycja dla każdego, kto chce poznać przebieg tamtych wydarzeń. Jego reżyser, Jarosław Kamieński, pokazuje tu również skutki katastrofy. To jeden z mocniejszych dokumentów na temat wydarzeń z 1986 roku, od którego najlepiej zacząć przygodę z filmami o Czarnobylu. 

„Babuszki z Czarnobyla” (2015)

Jak może wyglądać życie na skrawku ziemi, który kojarzy się tylko z cierpieniem i śmiercią? Czy da się mieszkać w takim miejscu? Bohaterkami tego dokumentu są trzy starsze kobiety, które pozostały w strefie wykluczenia i pokazują, że na przekór wszystkim można żyć w takim miejscu. Wciąż uprawiają skażoną ziemię, niewzruszone w obliczu ostrzeżeń i zagrożeń dla zdrowia. Dlaczego starsze panie, tytułowe babuszki, pozostały na skażonym terenie? Jak wygląda ich codzienne życie? Jak się czują i z czego żyją? O to pyta w swoim dokumencie o Czarnobylu reżyserka, Anne Bogart. 

„Czarnobyl – wstęp wzbroniony” (2015) 

O tym, co dzieje się po latach w strefie skażenia, opowiada też polski dokument „Czarnobyl – wstęp wzbroniony”. Armin Kurasz pokazał tu okolice Czarnobyla, które po 30 latach od wybuchu wciąż budzą grozę. I choć znawcy tematu zarzucają ekipie filmowej słabe przygotowanie merytoryczne, m.in. zaniżanie liczby ofiar katastrofy, warto ten dokument zobaczyć. Ciekawe kadry ze strefy, która tak mocno ucierpiała podczas katastrofy, robią wrażenie i na długo zapisują się w pamięci. Zachęcają też do dalszego poszerzania wiedzy na temat wydarzeń z kwietnia 1986 roku. 

„Powrót do Czarnobyla” (2017) 

Drugi spośród polskich filmów o Czarnobylu opowiada przede wszystkim o zwykłych ludziach, którzy zajmowali się usuwaniem śladów po katastrofie oraz budową ochronnego sarkofagu nad uszkodzonym reaktorem. Jak czują się obecnie świadkowie katastrofy? Jak wydarzenia sprzed 30 lat wpłynęły na ich losy? Na tym właśnie skupia się dokument „Powrót do Czarnobyla”. Jego siłą jest to, iż bohaterami są naoczni świadkowie tamtych wydarzeń, zwykli ludzie, których życie w ciągu kilku godzin uległo radykalnej zmianie. 

„Serce Czarnobyla” (2003) 

Część twórców filmów dokumentalnych skupiła się na pokazywaniu miejsca katastrofy po latach. Pojawili się jednak i tacy, którzy w swych dokumentach postanowili sprawdzić, jakie skutki zdrowotne miała awaria reaktora w Czarnobylu. Reżyserka Maryann DeLeo skupiła się na dzieciach, które za katastrofę zapłaciły poważnymi chorobami układu krążenia. Filmy o Czarnobylu takie jak ten zmuszają do refleksji i ostrzegają przed budową kolejnych reaktorów. 
O filmach o Czarnobylu znów robi się głośno. Popularność tej tematyki wiąże się m.in. z serialem „Czarnobyl” i wracającą ciągle dyskusją na temat elektrowni atomowych. Filmy, które są ostrzeżeniem i przypomnieniem o tragedii sprzed 30 lat, mają istotny wpływ na przebieg tych rozmów.

Archiwum: styczeń 2024