Poznawanie dalekich zakątków świata często wiąże się również z głębszą samorefleksją. Podróże w głąb samego siebie bywają trudniejsze niż przemierzanie dziewiczych tras w górach, bezkresnych pustyni, tropikalnych dżungli czy głębi oceanów. Film podróżniczy często niesie ze sobą dodatkowe przesłanie. Raczej rzadko polega wyłącznie na prezentowaniu pięknych pejzaży.
Czy istnieje definicja filmu podróżniczego?
Kryteria przynależności gatunkowej filmów są mocno niejednolite i subiektywne. Tak naprawdę filmy podróżnicze nie stanowią odrębnego gatunku. Do tej pojemnej kategorii równie dobrze możesz zaliczyć:
- dokumenty National Geographic i BBC;
- programy Wojciecha Cejrowskiego;
- kinowe dramaty;
- kryminały;
- produkcje sensacyjne;
- romanse czy komedie.
Które tytuły najczęściej kojarzą się z filmem podróżniczym? Oto nasze propozycje!
Filmy podróżnicze – dokumentalne i fabularne produkcje na topie
Przybliżają one kulisy przełomowych wypraw, a ich akcja prezentuje fantastyczne plenery na całym świecie. Niosą ze sobą przekaz na temat przyrody, ludzi i ich natury. Wreszcie najlepsze filmy podróżnicze inspirują do tego, by pewnych rzeczy doświadczyć samemu.
„Siedem lat w Tybecie”
Brad Pitt wystąpił w filmowej adaptacji wydanej w 1952 r. autobiografii Heinricha Harrera, zatytułowanej Siedem lat w Tybecie. Moje życie na dworze Dalajlamy. Austriacki olimpijczyk, geograf, zdobywca wielu alpejskich i himalajskich szczytów walnie przyczynił się zwiększenia powszechnej świadomości na temat historii Tybetu oraz agresywnych działań Chin w tym regionie. Sam Harrer też wzbudza kontrowersje, ponieważ należał do NSDAP i SS. Z perspektywy czasu można powiedzieć, że w tym filmie podróżniczym słyszymy głos, który współcześnie nie miałby szansy wybrzmieć.
„Everest”
Identyczny tytuł noszą dwie produkcje opowiadające o tym samym wydarzeniu. Te filmy podróżnicze przybliżają wyprawę z 1996 r. na najwyższy szczyt Ziemi, która w wyniku gwałtownej burzy śnieżnej kończy się tragicznie. Produkcja z 1998 r. ma bardziej dokumentalny charakter, natomiast „Everest” z 2015 r. to thriller przygodowy. Choć filmy te są różne w formie, oba zbierają wysokie oceny. Na 2023 r. zapowiedziano premierę kolejnego filmu podróżniczego z najwyższym szczytem świata w roli głównej.
„Samsara”
To dokument Rona Fricke’a z 2011 roku, opowiadający o podróży przez 25 różnych krajów na 4 kontynentach. Autor nie tylko pokazuje poszczególne lokalizacje i zamieszkujących je ludzi. Dostrzega i uwypukla także wszelkie podobieństwa pomiędzy skrajnie, zdawałoby się, odmiennymi miejscami oraz kulturami. Ten film podróżniczy dowodzi, że mamy ze sobą więcej wspólnego niż często myślimy. Ogromną zaletą „Samsary” jest także muzyka stworzona przez Michaela Stearnsa, Marcello De Francisciego oraz Lisę Gerrard (znaną z formacji Dead Can Dance).
„Podróż za jeden uśmiech”
To klasyk polskiej kinematografii lat 70. Pokazuje perypetie dwóch kuzynów podczas wakacyjnej podróży nad morze. Kolejne komplikacje, częściowo zawinione przez samych bohaterów, zamienia zwykły, letni wyjazd w niepowtarzalną przygodę. Niektórzy traktują ten film podróżniczy jako modelowy instruktaż, jak przemieszczać się kreatywnie i bez wydatków.
„Dzienniki motocyklowe”
Jest to fabularyzowany dokument o wyprawie jednośladem przez Amerykę Południową. Głównymi bohaterami tego filmu podróżniczego są wkraczający w dorosłe życie Argentyńczycy – Alberto Granado i Ernesto Guevara. Ostatniego na pewno kojarzysz z jego późniejszej działalności rewolucyjnej. Granado natomiast został lekarzem, pisarzem i gorącym zwolennikiem „Che”. Oglądając ten film, nakręcony na podstawie dzienników obu panów, poznasz ich charaktery oraz motywacje.
„Sekretne życie Waltera Mitty”
Nie daj się zwieść zwiastunom i pierwszemu wrażeniu! To zdecydowanie więcej niż kolejna głupia, slapstickowa komedia z USA. „Sekretne życie Waltera Mitty” w lekki sposób pokazuje, że nawet zatwardziały eskapista i pracownik korporacji może skutecznie zawalczyć o szczęście czy karierę. Tym, co niejako zmusza głównego bohatera do podróży przełamującej wewnętrzne ograniczenia, jest zlecenie zdobycia oryginalnego negatywu pewnego zdjęcia.
„Jak dogonić szczęście”
Wypalony zawodowo psychiatra decyduje się rzucić wszystko i wyjechać w Bieszczady. Ostatecznie główny bohater (grany przez Simona Pegga) odwiedza m.in. Chiny, kraje Afryki, stolicę Francji i różne stany USA. Wszędzie poszukuje definicji szczęścia, otrzymując rozmaite odpowiedzi. Być może któraś z nich przemówi także do ciebie?
„Droga życia”
Jest to film podróżniczy śladami najsłynniejszego odcinka Międzynarodowego Szlaku Św. Jakuba. Dokładnie taką, mierzącą ponad 700 km trasę, decyduje się pokonać główny bohater (w tej roli Martin Sheen). W drodze napotyka wielu ludzi, a ich historie dają mu pretekst do przewartościowania własnego życia. Swoją podróż dedykuje zmarłemu synowi, który nie dokończył podobnej pielgrzymki.
„Thelma i Louise”
Kultowa produkcja Ridleya Scotta zredefiniowała kino drogi na początku lat 90. z Geeną Davis i Susan Sarandon w rolach głównych. Zbieg nieszczęśliwych okoliczności zmusza tytułowe bohaterki do ucieczki, a niejako przy okazji odkrycia życia na nowo. Takie filmy podróżnicze, jak „Thelma i Louise”, zostają w pamięci na lata. Trzymająca w napięciu akcja, dobrze napisane dialogi, wspaniałe krajobrazy i momenty zadumy – dlatego warto obejrzeć tę produkcję!
„Wszystko za życie”
Chodzi o dramat biograficzny o Christopherze McCandlessie, o którym było głośno w latach 90. Bohater tuż po studiach, w akcie buntu przeciwko wszechobecnej pogoni za pieniędzmi, wyjechał w niedostępne rejony Alaski. Oryginalny tytuł filmu podróżniczego „Wszystko za życie” brzmi „Into The Wild”. Z pozoru to idealistyczna historia, ale głębiej – portret człowieka zupełnie zagubionego. Do konkluzji najlepiej dojść samodzielnie, po seansie.
Inne, równie dobre filmy podróżnicze
Razem z bohaterami przemierzysz długą drogę, rozliczając się z życiem. Bez reszty dasz się wciągnąć w klimat wybranego miasta bądź regionu lub zobaczysz doskonale znane miejsca z zupełnie nowej perspektywy dzięki pracy operatorów kamer. Wielu wrażeń dostarczą ci najlepsze filmy tego rodzaju, np.:
- „Choć goni nas czas”;
- „Eddie zwany Orłem”;
- „Everest – Poza krańcem świata”;
- „Jedz, módl się, kochaj”;
- „Koniec Rosji”;
- „Konwój”;
- „Mad Max” (seria);
- „Najpierw strzelaj, potem zwiedzaj”;
- „Niebiańska plaża”;
- „Nocny pociąg do Lizbony”;
- „O północy w Paryżu”;
- „Prosta historia”;
- „Stulatek, który wyskoczył przez okno i zniknął”;
- „Swobodny jeździec”;
- „Tomb Raider” (seria);
- „Turysta”;
- „Vicky Cristina Barcelona”;
- „Wasabi: Hubert zawodowiec”;
- „Wild” („Dzika droga”);
- „W stronę Marrakeszu”;
- „Zakochani w Rzymie”;
- „Znikający punkt”;
- „Życie Pi”.
Gdzie obejrzeć najlepsze filmy podróżnicze w historii?
Zapewne spora część wymienionych wyżej tytułów była już emitowana w telewizji. Kolejne seanse to tylko kwestia czasu. Chcesz mieć ulubioną produkcję pod ręką przez cały czas? Kup ją na własność – na nośniku fizycznym (DVD, Blu-Ray) lub w sklepie cyfrowym. Co ciekawe, te pierwsze zwykle są nieznacznie tańsze. Różnicę w cenie zamówienia kilku produkcji możesz przeznaczyć np. na kolejny miesiąc subskrypcji VOD. Oczywiście im większy i bardziej rozbudowany serwis, tym wyższe szanse na znalezienie czegoś naprawdę interesującego.
Filmy podróżnicze – Netflix ma ich coraz więcej
Nie znaczy to jednak, że wszystkie pozostaną dostępne w usłudze streamingowej na czas nieokreślony. Ewentualne zmiany wynikają z polityki platformy, wreszcie sami twórcy filmu podróżniczego mogą zdecydować o zdjęciu swojej produkcji z Internetu. W katalogu ze stycznia 2022 r., nie licząc wcześniej wymienianych tytułów, najciekawiej zapowiadają się:
- „4L”;
- „14 szczytów. Nie ma rzeczy niemożliwych”;
- „Ciemne strony rybołówstwa”;
- „Cztery pory roku na sycylijskiej prowincji”;
- „Dziewczyny na rowerach: Grizzly Tour”;
- „Expedition Happiness”;
- „Jurek”;
- „Kamerzysta na Kubie”;
- „Katastrofa tunguska”;
- „Kilimandżaro: Powrót na szczyt”;
- „Meru”;
- „Misha i wilki”;
- „Mountain”;
- „Mroczny turysta”
- „Nordkapp–Kapsztad”;
- „Ostatni oddech”;
- „Pokonać siebie”;
- „Tajemnice grobowca w Sakkarze”;
- „Tony Halik. Urodzony dla przygody”;
- „Wielki Kaukaz”;
- „Wyprawa do Jukonu”;
- „Z miłości do mustangów”;
- „Życzymy udanej jazdy: Psychodeliczne przygody”.
Filmy podróżnicze i dokumenty na Netflixie możesz znaleźć w kilku kategoriach. Jeśli nie chcesz przegapić żadnej nowości, regularnie odwiedzaj następujące sekcje:
- filmy dokumentalne o podróżach i przygodach;
- filmy o sporcie;
- filmy dokumentalne;
- filmy i seriale historyczne.
Oglądanie dobrego filmu podróżniczego to duża przyjemność
Recenzje krytyków oraz opinie innych widzów to nie jedyny wyznacznik jakości produkcji filmowej. Być może tobie akurat przypadnie do gustu film, który większość odbiorców skrytykowała. Odkrywaj, wyciągaj wnioski i nie polegaj wyłącznie na sugestiach z zewnątrz. Czasami widz musi wchodzić w rolę wytrwałego podróżnika. Najpierw powinien przezwyciężyć początkowe trudności i znużenie, by finalnie cieszyć się znakomitą produkcją.
Każdemu podobają się inne filmy podróżnicze – dokumentalne, dokumentalizowane, fabularyzowane czy fabularne. Filmowcy stosują najróżniejsze zabiegi narracyjne, by zbudować napięcie i przyciągnąć uwagę. Czasami posuwają się do mniej lub dalej idących manipulacji. Pamiętaj, że to, co widzisz w filmie podróżniczym (nawet w dokumencie), nie zawsze musi odpowiadać rzeczywistości. Chcesz zweryfikować wybraną produkcję osobiście? Poszukaj porad dla podróżników na stronie Travelers.pl i przygotuj się na wyprawę!
Subskrybuj
