Wojna w Wietnamie to jedno z tych wydarzeń, które mocno wstrząsnęły światem w drugiej połowie XX wieku. Przez dwie dekady Stany Zjednoczone angażowały się w konflikt w podzielonym na dwie części Wietnamie. Szczególnie trudnym okresem były lata 60. XX wieku, kiedy zimna wojna weszła w najbardziej intensywną fazę. Do tego też czasu najczęściej nawiązują twórcy najsłynniejszych filmów o wojnie w Wietnamie. Robią to w dość zróżnicowany sposób, zatem wybór dzieł jest szeroki.
Wśród filmów o wojnie w Wietnamie znajdziesz sporo gatunków opartych na akcji i trochę klasycznych produkcji wojennych. O konflikcie tym opowiadają również przejmujące dramaty i musicale. Wiele z nich ma silną wymowę antywojenną i pokazuje konflikty zbrojne jako źródło niepotrzebnego cierpienia wielu ludzi. Które filmy o wojnie w Wietnamie są najbardziej warte uwagi? Sprawdź zestawienie!
Filmy o Wietnamie w lżejszej formie
„Hair” (1979)
Czy filmy wojenne o Wietnamie mogą być musicalami, których bohaterami są młodzi, beztroscy i zbuntowani ludzie? Czy produkcja, w której nie brak tańca i wesołych piosenek, może wzruszać do łez? Miloš Forman udowodnił, że tak.
„Hair” to przede wszystkim opowieść o hipisach, którzy stawiają na miłość, pokój i dobrą zabawę. Uciekają przed szarym życiem, w którym człowiek krąży między pracą a domem. Żyją biednie, za to cieszą się czasem spędzonym w gronie przyjaciół. Do takiej grupy przyłącza się Claude Bukowski, który właśnie został powołany do służby wojskowej w Wietnamie. Dziś „Hair” jest jednym z kultowych filmów o wojnie w Wietnamie, a kończąca go „Let the sunshine in” pozostaje najsłynniejszą antywojenną piosenką.
„Good Morning, Vietnam” (1987)
O trudnych sprawach mogą opowiadać też pozornie lekkie filmy. Wojna w Wietnamie w filmie Barry’ego Levinsona komentowana jest na bieżąco przez Adriana Cronauera – starszego szeregowego, który w wojskowej rozgłośni radiowej prowadzi własny program.
Komentarze Cronauera, którego rewelacyjnie zagrał Robin Williams, nie podobają się jednak przełożonym, próbującym utrzymać wśród żołnierzy wysokie morale i żelazną dyscyplinę. Filmowa opowieść o radiowej audycji jest ciekawym spojrzeniem na wojskowy świat oraz jednym z ważniejszych głosów na temat konfliktu zbrojnego w Wietnamie.
„Drabina Jakubowa” (1990)
Stres pourazowy to motyw, po który chętnie sięgają filmy o Wietnamie. Wojenne traumy rzucają przecież cień na dalsze losy żołnierzy i mocno wpływają na ich życie. Do takich traum odwołał się m.in. Adrian Lyne. W efekcie udało mu się stworzyć obraz o Wietnamie, który jest połączeniem filmu psychologicznego i thrillera.
Główny bohater to Jacob Singer – pracownik poczty, którego dręczą wspomnienia z Wietnamu. Powoli traci on kontakt z rzeczywistością, męczą go koszmarne sny i przeświadczenie, że padł ofiarą medycznego eksperymentu. Ciekawa fabuła, mroczny klimat i rewelacyjna gra aktorska – takie zestawienie sprawiło, że „Drabina Jakubowa” zajęła ważne miejsce w rankingu antywojennych filmów o wojnie w Wietnamie.
„Pluton” (1986)
Jak na psychikę młodych ludzi wpłynęła wojna w Wietnamie? Filmy fabularne często poszukują odpowiedzi na to pytanie. Chris Taylor – w tej roli Charlie Sheen – to młody idealista, wierzący w swój kraj i amerykańskie wojsko. Gdy zaczyna się wojna w Wietnamie, rzuca studia i sam zgłasza się do armii. Jego wyobrażenia służby wojskowej nie mają jednak nic wspólnego z tym, co faktycznie dzieje się na froncie oraz w samym plutonie. Efekt? Miejsce ideałów szybko zajmują gniew i strach.
Obraz Olivera Stone’a stał się jednym z najważniejszych klasyków wśród filmów o wojnie w Wietnamie. Jego znaczenie podkreśliły liczne nagrody Akademii Filmowej.
„Operacja świt” (2006)
„Operacja świt” to jeden z najbardziej znanych, choć niekoniecznie najlepszych filmów Wernera Herzoga. Dzieło to inspirowane jest prawdziwymi wydarzeniami.
Oglądając je, poznajesz wojenne przeżycia Dietera Denglera, obejmujące pobyt w obozie jenieckim, ucieczkę i walkę o przetrwanie w nieludzkich warunkach. Właśnie ze względu na sceny obozowe warto ten film zobaczyć. Sama ucieczka Denglera z obozu stała się jedną z najsłynniejszych w dziejach świata, warto zatem przyjrzeć się filmowej wersji tych wydarzeń.
Filmy o Wietnamie na podstawie opowiadań, czyli „Czas apokalipsy” (1979)
Francis Ford Coppola w dziejach światowej kinematografii zapisał się jako twórca wojennego dramatu stworzonego pod wpływem opowiadania Josepha Conrada.
„Czas apokalipsy” ma wiele wspólnego z „Jądrem ciemności”, choć scenariusz został dopasowany do realiów panujących w Wietnamie. Motywem przewodnim filmu jest misja kapitana Willarda. Ma on odnaleźć ukrywającego się w dżungli pułkownika Kurtza i wykonać na nim wyrok śmierci. Ta podróż staje się jednocześnie okazją do refleksji nad tym, do jakich czynów zdolny jest człowiek.
„Ofiary wojny” (1989)
„Ofiary wojny” to dramat, który przedstawia tragedię nie tylko amerykańskich żołnierzy, ale i zwykłych Wietnamczyków. W filmie Briana De Palmy motywem przewodnim stają się moralność i lojalność. Co jest ważniejsze? Co wybrać?
Przed takim dylematem staje Eriksson – w tej roli Michael J. Fox – służący w oddziale Meserve’a (tę rolę zagrał Sean Penn). Gdy koledzy z oddziału postanawiają pomścić śmierć kolegi, Eriksson musi odpowiedzieć sobie na pytanie etyczne. Czy lepiej pozostać lojalnym wobec towarzyszy broni, czy kierować się moralnością i stanąć w obronie wietnamskiej dziewczyny, którą koledzy z oddziału porywają i torturują? Takie filmy o wojnie w Wietnamie mogą poruszać wrażliwego widza.
Oscarowe filmy o Wietnamie
„Urodzony 4 lipca” (1989)
Jeśli chcesz zobaczyć najważniejsze filmy o wojnie w Wietnamie, musisz na swojej liście uwzględnić i ten tytuł. „Urodzony 4 lipca” to filmowy klasyk i jedno z najważniejszych dzieł w dorobku Olivera Stone’a. Ron Kovic, w postać którego wcielił się Tom Cruise, to autentyczna postać, a „Urodzony 4 lipca” to filmowa opowieść o jego prawdziwej przemianie.
Najpierw Ron jest patriotą, gotowym walczyć dla dobra swej ojczyzny. To, co widzi w Wietnamie, zmienia jego podejście do wojny. A że dodatkowo pozbawia go ona zdrowia, w bezkompromisowy sposób rozlicza się z zagadnieniem i polityką prowadzoną przez państwo wobec weteranów. Prawdziwy Kovic dziś znany jest przede wszystkim jako antywojenny aktywista. Produkcja o Wietnamie, nakręcona na podstawie jego pamiętników, doczekała się wielu nagród, m.in. Oscara.
„Łowca jeleni” (1978)
Nie możesz przegapić niektórych pozycji, jeśli interesują cię poruszające filmy. Wojna w Wietnamie, opisana w dramacie Michaelo Cimino „Łowca jeleni”, na pewno dotknie czułej struny w twoim sercu.
W produkcji zagrał m.in. Robert De Niro. Obsypana nagrodami, w tym 5 Oscarami, od kilku dekad pozostaje jednym z najchętniej oglądanych filmów o wojnie w Wietnamie. Dlaczego? Być może to zasługa świetnej gry aktorskiej albo motywu przyjaźni, którą brutalnie przerywa walka. Jedno jest pewne – tej produkcji warto poświęcić czas.
„Wojna wietnamska: film Kena Burnsa i Lynn Novic” (2017)
Jesteś miłośnikiem historii? Cenisz sobie dobry dokument? I takie filmy o wojnie w Wietnamie – wojenne, ale nie tylko – mają dobrych reprezentantów. Jednym z ważniejszych tytułów jest tu kronika wojenna, którą stworzyli Ken Burns i Lynn Novick. Wielkim walorem tego filmu jest jego nowatorska forma. Kronika składa się z 10 części. Każda z nich trwa prawie 2 godziny i pozwala spojrzeć na wojnę wietnamską z różnych perspektyw. To sprawia, że ów dokument przyciąga uwagę widzów.
W tym serialu o „wojnie straconych złudzeń” wypowiadają się politycy, żołnierze walczący w Wietnamie i ci, którzy przeciwko działaniom protestowali. To ich wypowiedzi są największą siłą produkcji. Wspomnienia świadków tamtych wydarzeń sprawiają, że i ten serial warto uwzględnić na liście godnych polecenia pozycji o wojnie w Wietnamie. Filmy o Wietnamie to historie, obok których nie przejdziesz obojętnie. Jedne trzymają się utartych schematów, inne zaskakują nietypowym spojrzeniem na dobrze znany już problem. Łączy je jednak sporo. Uczą historii, przypominają o ofiarach i ostrzegają przed skutkami walki. Każdy z wymienionych wyżej filmów o wojnie w Wietnamie zasługuje na uwagę, zapewnia moc wrażeń i przypomina o tym, jak cennym skarbem jest pokój.