Z definicji filmy przyrodnicze powinny przedstawiać zwierzęta, rośliny lub przyrodę nieożywioną w naturalnym środowisku. Taki też charakter ma większość starszych produkcji. Niestety, powstaje też coraz więcej filmów koncentrujących się nie tyle na przyrodzie, co na losach uczestników wypraw w rozmaite zakątki Ziemi. Ich wartość poznawcza jest nieporównywalnie mniejsza. Postaramy się pomóc ci wybrać te najciekawsze tytuły spośród niezliczonych propozycji w telewizji, na płytach DVD czy platformach streamingowych
Filmy przyrodnicze odkrywają przed widzami tajemnice natury i życia
Co odróżnia porządnie zrealizowany dokument od niestrawnej papki, na którą szkoda czasu? Naturalnie nie należy oceniać filmów przyrodniczych po okładce lub miniaturce. Szukając wartościowego tytułu, zwróć uwagę na:
- recenzje fachowców i naukowców;
- opinie innych użytkowników;
- czas i miejsce pierwszej emisji;
- tematykę poruszaną w filmie przyrodniczym (każdego interesuje co innego);
- długość trwania (albo liczbę odcinków i serii);
- informacje o budżecie, czasie realizacji zdjęć, konsultacjach naukowych;
- producenta;
- renomę twórców.
Niestety, ale logo BBC, Animal Planet czy National Geographic nie dają żadnej gwarancji, że dany film przyrodniczy przypadnie ci do gustu. Podobnie jak udział sir Davida Attenborough, obecność śp. Steve’a Irwina czy Krystyny Czubówny w roli lektorki.
Filmy przyrodnicze na dużym ekranie
Kiedyś widzowie zainteresowani dokumentami z niecierpliwością czekali na weekendowe pasmo w publicznej telewizji. Emisja filmu przyrodniczego w polskim kinie to wciąż ewenement. Trzeba mieszkać w dużym mieście i bardzo się postarać (ew. wybrać na jakiś festiwal), by obejrzeć film dokumentalny na wielkim ekranie. Pewnym wyjątkiem są animacje i trójwymiarowe widowiska. Wśród tak efektownie zrealizowanych filmów przyrodniczych warto wskazać „Marsz Dinozaurów” lub „Pod taflą oceanu 3D”. Mają mocno fabularyzowaną narrację, w maksymalnie przystępny dla najmłodszych widzów sposób przekazują naukową wiedzę i wartości.
Netflix i inne platformy streamingowe mają coraz więcej filmów przyrodniczych w ofercie
Obecnie sytuacja wygląda inaczej. Upowszechniły się tematyczne kanały, a filmy przyrodnicze trafiają też na platformy streamingowe. Jeśli korzystasz z Netfliksa, polecamy ci 5 najbardziej interesujących produkcji w tej usłudze.
„David Attenborough: Życie na naszej planecie”
Dokument o środowisku naturalnym i ekologii widzianej z perspektywy legendarnej osobistości. Ten film przyrodniczy miał premierę w 2020 roku i trwa 83 minuty. Niby niewiele, ale to esencja kilkudziesięciu lat doświadczeń, przemyśleń i obserwacji świata tytułowego bohatera. Do myślenia daje zwłaszcza gorzka refleksja na temat przyszłości wrażliwych ekosystemów, np. lasów deszczowych. Film biograficzno-przyrodniczy „David Attenborough: Życie na naszej planecie” zdobył m.in. 3 nagrody Emmy 2021 oraz nagrodę za najlepszą narrację podczas Critics’ Choice Documentary 2020.
„Czego nauczyła mnie ośmiornica”
Nietypowy film przyrodniczy autorstwa Craiga Fostera. To urodzony i mieszkający w RPA dokumentalista, inicjator walczącego o dobro oceanów Sea Change Project, wreszcie pasjonat nurkowania. W wielokrotnie nagradzanej produkcji z 2020 roku Foster snuje pasjonującą, 85-minutową opowieść o dzikiej przyrodzie i podmorskim świecie, który poznawał w towarzystwie ośmiornicy. Wyjątkowa relacja człowieka ze zwierzęciem zachwyciła widzów i krytyków. „Czego nauczyła mnie ośmiornica” ma na swoim koncie 11 nagród i nominacji, w tym Oscara 2021 za najlepszy pełnometrażowy film dokumentalny i tytuł najlepszego filmu dokumentalnego BAFTA 2021.
„Tańcząc z ptakami”
Kolorowy świat pierzastych przyjaciół widziany z bliska. Barwne upierzenie i skomplikowane tańce godowe tworzą jedyny w swoim rodzaju spektakl. To krótki film przyrodniczy z 2019 roku, trwa zaledwie 51 minut. Warto go obejrzeć, gdyż zachwyca niezwykłymi ujęciami oraz rajskimi plenerami. „Tańcząc z ptakami” realizowano głównie w tropikalnych lasach Nowej Gwinei, a także w głębi indonezyjskich dżungli.
„Świat na granicy: Nasza planeta oczami naukowców”
Film przyrodniczy z rodzaju katastroficznych. Dobitnie pokazuje zagrożenia dla roślin, zwierząt i całej bioróżnorodności na Ziemi, jakie niesie za sobą destrukcyjna działalność człowieka. Dokument koncentruje się na ustaleniach prof. Johana Rockströma w sprawie granic warunków stabilności życia na całej planecie. Produkcja miała premierę w 2021 roku i trwa 74 minuty. Film przyrodniczy „Świat na granicy: Nasza planeta oczami naukowców” podsuwa także sugestie rozwiązań, które mogłyby zapobiec globalnej katastrofie. Czy świat ich wysłucha?
„Nasza planeta”
Poza filmami przyrodniczymi istnieją jeszcze seriale. Takie jak ten – nowoczesny, powszechnie uznawany za niezwykle ambitne przedsięwzięcie. Każdy epizod snuje przejmującą opowieść o królestwie zwierząt i ich zmaganiach z bezlitosną naturą. Nie obyło się bez przedstawienia tego, jak człowiek zmienia i niszczy naturalne siedliska wielu gatunków. Jak dotąd serial przyrodniczy „Nasza planeta” doczekał się jednego sezonu z 8 odcinkami. Seria zdobyła 2 nagrody Emmy i 8 kolejnych nominacji.
Za najlepsze filmy przyrodnicze nie bez powodu uważa się produkcje BBC
Widać to choćby po naszej liście. British Broadcasting Corporation mocno zapracowało sobie na uznanie miłośników dokumentów. Nie tylko ze względu na ich ilość, ale też wyśrubowane standardy jakości. Filmy przyrodnicze nadawcy publicznego w Wielkiej Brytanii charakteryzują się interesującą narracją, rozmachem realizacji, sprawnym montażem, a także przywiązaniem do kwestii merytorycznych. Co nie znaczy, że BBC całkowicie unika wpadek albo chodzenia na skróty. Chyba najwięcej kontrowersji wzbudził jeden z odcinków „Frozen Planet”, poświęcony niedźwiedziom polarnym.
„Frozen Planet” – kontrowersyjna wpadka w serialu przyrodniczym
Scena ze śpiącymi niedźwiadkami została nakręcona nie w Arktyce, tylko… w niemieckim zoo. Narrator David Attenborough w ogóle o tym nie wspominał, a informacja o tym fakcie znalazła się na stronie internetowej cyklu. Opinia publiczna uznała to za daleko idącą manipulację. BBC tłumaczyło, że zrobienie zdjęć młodych niedźwiedzi polarnych z tak bliska, w środowisku naturalnym, jest kompletnie niewykonalne ze względu na ryzyko ataku.
Spodobało ci się? Sprawdź, jakich jeszcze filmów przyrodniczych i dokumentalnych nie możesz przegapić!
Przybliżyliśmy ci 5 tytułów, które możesz obejrzeć online w każdej chwili. To jednak przysłowiowy wierzchołek góry lodowej całego gatunku! Inne seriale oraz filmy przyrodnicze godne polecenia to z pewnością:
- „Afrykańskie koty”;
- „Earth”;
- „Genesis”;
- „Ginący świat”;
- „Gunda”;
- „Kiss the Ground”;
- „Królestwo”;
- „Makrokosmos”;
- „Marsz Pingwinów”;
- „Mikrokosmos”;
- „Niedźwiedzie”;
- „Oceany”;
- „Prawda o wilkach”;
- „Surykatki”;
- „Tajemnice oceanu”;
- „Ziemia. Niezwykły dzień z życia planety”;
- „Z nurtem życia”.
Powyższe filmy przyrodnicze zbierają najwyższe oceny w internecie. W sugestiach Netfliksa znajdziesz jeszcze takie tytuły, jak: „Ziemia nocą”, „Absurdalna planeta”, „Zwierzęta z bliska”, „Maleńkie stworzenia” i całe mnóstwo innych propozycji. A może masz zupełnie inne, mniej znane tytuły wśród ulubionych dokumentów o naturze? Koniecznie daj znać w komentarzach!
Subskrybuj
